همشهری- آزاده باقری: یک پازل مهم دیگر از مجموعه فرهنگی و گردشگری اراضی عباس‌آباد، ابتدای هفته آینده تکمیل و بهره‌برداری می‌شود. کوشک باغ هنر؛ جایی در بلندای منطقه سبز پایتخت و در کنار فضایی گسترده و همگانی، همجوار با دریاچه هنر، خانه شعر و ادبیات، خانه نقش و خانه موسیقی. این محل، با داشتن معماری خاص ایرانی، شاید در نگاه اول چندان بزرگ به‌نظر نرسد، اما با کارکردی خاص، می‌تواند سرانه فضاهای فرهنگی تهران را میزان قابل‌توجهی افزایش دهد.
از «کوشک باغ هنر» چه می‌دانید
با بهره‌برداری از «کوشک باغ هنر» در روز ۲۶ تیر ماه به‌عنوان ساختمان مرکزی و هماهنگ‌کننده اجزای «باغ هنر»، میزان تکمیل پروژه‌های عمرانی عباس‌آباد به ۹۰ درصد می‌رسد. این کوشک در پهنه شرقی اراضی عباس‌آباد واقع شده و ۵ هزار مترمربع وسعت دارد و با حضور شهردار تهران افتتاح می‌شود. مدیرعامل شرکت نوسازی عباس‌آباد درباره این فضای فرهنگی می‌گوید: «کوشک باغ هنر کارکردهای جالب و نابی دارد و دارای فضاهای مناسبی برای برنامه‌های فرهنگی و هنری است. سالن همایشی با ظرفیت ۳۰۰ صندلی و گالری با وسعت ۴۸۰ مترمربع بخشی از این کوشک به‌حساب می‌آیند. کلاس‌های آموزشی متعدد، سالن‌های کنفرانس با ظرفیت‌های متفاوت، رستوران، کافی‌شاپ و غرفه‌های متعدد هنر از دیگر بخش‌های این مجموعه محسوب می‌شود.» به‌گفته سیدمحمدحسین حجازی گالری این مجموعه جزو یکی از بزرگ‌ترین گالری‌های پایتخت محسوب می‌شود و پتانسیل به نمایش درآوردن آثار مختلف در حوزه‌های تجسمی را دارد. این مجموعه در ۲ بخش گالری مرکزی و گالری جنبی ظرفیت آن را دارد تا میزبان آثار هنرمندان، پیشکسوتان و استادان تجسمی باشد.
عبدالرضا گلپایگانی، معاون معماری و شهرسازی شهرداری تهران هم از نظر معماری به کوشک باغ هنر نگاه می‌کند. او می‌گوید: «نکته‌ای که سبب شده به این مجموعه زیبایی خیره‌کننده‌ای بخشیده شود، وجود گنبد آسمان هنر کوشک است. این گنبد به‌دست هنرمندانه استاد مرتضی مطیفی‌فرد، استاد زبردست گچبری کشور ساخته شده است که در کارنامه خود آثار به یادماندنی بسیاری ازجمله ساختمان قائمیه در اصفهان، هتل ارم کیش، مسجد شهرک جم تهران و حالا کوشک هنر ایرانی را دارد.» او اضافه می‌کند: «کوشک باغ هنر تلاش می‌کند مرجعی باشد برای ارائه هنرهای اصیل ایرانی که گرد فراموشی روی آنها نشسته؛ هنرهایی که هر کدام‌شان معرف فرهنگ ایرانی است و در این میان «باغ هنر» محلی خواهد بود برای شهروندان که بی‌واسطه با هنرمندان، استادان و پیشکسوتان رشتههای هنری در ارتباط باشند و این برای تحقق شعار «تهران شهری برای همه» می‌تواند گامی مؤثر باشد.»
ناگفته نماند که مرمت و بازسازی آثار زیادی همچون محراب مسجد جامع تبریز، خانه امیرنظام و خانه مجتهد تبریزی و بازسازی مقرنس‌های خانه ارشادی اردبیل مربوط به دوره صفویه، بازسازی بقعه شیخ جبرائیل کلخوران و مرمت قطار بندیان مربوط به دوره ایلخانی در کرمانشاه نیز در کارنامه استاد مطیفی‌فرد به ثبت رسیده است.
به گفته گلپایگانی گنبد کوشک باغ هنر با طرح چهلستون اصفهان، نمایی دیدنی را ایجاد کرده است. در این میان خود استاد مطیفی‌فرد نیز این اثر را یکی از ماندگارترین آثار خود می‌داند و معتقد است می‌تواند نظر هر بیننده‌ای را به سمت خود جلب کند.
البته در کنار این گنبد آسمان هنر، وجود نقاشی‌خط‌ها و آینهکاریها در کنار تابلوهایی که به‌دست هنرمندان بزرگ معاصر طراحی شده‌اند، موجب شده تا جذابیت‌های بصری و هنری «کوشک باغ هنر» بیشتر هم شود؛ به‌طوری که علیرضا روح‌الامین، هنرمند نقاشی‌خط، گچبری و آینه‌کاری توانسته این هنرها را به‌خوبی در بخش معماری ساختمان کوشک در معرض نمایش درآورد. طراحی ۴ کار هنری برای ۴ گوشه فضای بیرونی کوشک به سبک گچبری و آینه‌کاری ازجمله کارهای کمتر دیده شده است که هم‌اکنون به‌گفته روح‌الامین می‌توان برای نخستین‌بار چنین هنری را در فضای بیرون یک بنا در پایتخت شاهد بود. این هنرمند نقاشی‌خط می‌گوید: «حداقل در تهران چنین هنری دیده نشده و می‌توان از آن به‌عنوان کاری خلاقانه و نوین یاد کرد که به نوبه‌خود زیبایی خاصی به محیط بخشیده است.»
علاوه بر اینها نصب ۸ اثر هنری که ۲ اثر آن مربوط به علیرضا روح‌الامین است و ۶ اثر دیگر آثار سعید نقاشیان، لیلی منتظری، حسین احصایی، مصطفی شبستری، سپیده امام‌نژاد و پریسا داوودی نیز در فضاهای مختلف کوشک نصب شده است. ضمن این که در سالن اجتماعات این مجموعه شعری از حافظ (از صدای سخن عشق ندیدم خوش‌تر /یادگاری که در این گنبد دوار بماند) به سبک ترکیب‌بندی نستعلیق طراحی و به اجرا گذاشته شده تا این محیط فضای هنری بهتری به‌خود بگیرد.
براین اساس،سیدمحمد حسین حجازی، مدیریرعامل شرکت نوسازی عباس‌آباد اظهار امیدواری می‌کند چنین فضاهایی بتواند خاستگاه خوبی برای هنر و هنردوستان باشد. او می‌گوید: «امیدواریم به چنین فضاهایی به‌صورت حرفه‌ای و تخصصی نگاه شود که اگر با همین نگاه حرفه‌ای و البته حمایتگری مسئولان همراه باشد هنرمندان نیز به‌صورت خودجوش به چنین محیطهایی گرایش پیدا خواهند کرد و علاقه‌مند خواهند شد آثار خود را به نمایش بگذارند؛ تا جایی که به مرور زمان این مکان‌ها را به پاتوق‌های فرهنگی بدل کنند تا بتوانند قرارهای هنری خود را در چنین فضاهایی بگذارند.»
او اضافه می‌کند: «وجود چنین پتانسیل‌هایی جای امیدواری برای هنرمندانی همچون روح‌الامین ایجاد خواهد کرد تا یک گام بزرگ به سمت برگزاری نمایشگاه‌های تخصصی آرت برداشته شود؛ نمایشگاه‌هایی که هم‌اکنون در کشورهای همسایه همچون ترکیه و امارات در سطح بین‌المللی برگزار می‌شود و ایران نیز با توجه به پتانسیل‌هایی که دارد، می‌تواند «نمایشگاه آرت ایران» یا «نمایشگاه آرت تهران» را در دل خود جای دهد و به شکل چشمگیری سرانه فرهنگی کشور که تنها ۲۰ سانتی‌متر است را ارتقا بخشد.»
تاثیرات مثبت فرهنگی نگین سبز پایتخت
اگر به بخش فرهنگی از سوی سازمان‌ها و ارگان‌های مختلف به‌صورت جدی نگاه شود، آن وقت است که می‌توان امیدوار بود گام‌های مؤثری در این زمینه برداشته خواهد شد. به بحث فضای سبز و افزایش سرانه آن در ۲ دهه اخیر توجه شده؛ به‌طوری که سرانه فضای سبز در کشور ۱۱.۸ مترمربع است، اما در تهران به بالای ۱۶ مترمربع به ازای هر نفر می‌رسد و همچنان تلاش می‌شود تا به رقم ۲۵ مترمربعی که سرانه استاندارد در بخش فضای سبز است، برسد.
اما در حوزه سرانه فرهنگی به‌گفته وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی در حد سانتی‌متر است؛ درصورتی که روح انسان به میزان قابل‌توجهی به فضای فرهنگی و هنری نیاز دارد؛ همانطور که جسم انسان به فضای سبز و اکسیژن نیاز خواهد داشت. در همین راستا، در منطقه فرهنگی و گردشگری عباس‌آباد تهران فضاهای فرهنگی ایجاد شده تا در افزایش سرانه فرهنگی پایتخت سهم قابل‌توجهی داشته باشد. این منطقه با ۵۶۰ هکتار وسعت هم‌اکنون به‌عنوان نگین سبز پایتخت شناخته می‌شود و با داشتن فضاهای فرهنگی، هنری، گردشگری، علمی و... تلاش کرده است تا از این وسعت و قابلیت در بخش‌های گوناگون به بهترین شکل ممکن بهره ببرد؛ به‌طوری که طی ۴ سال اخیر و بعد از به عضویت درآمدن در سازمان جهانی گردشگری UNWTO تلاش شده تا به مرکز اجتماعات فرهنگی و هنر تهران تبدیل شود.
«پل طبیعت» به‌عنوان نماد نوین تهران، «باغ کتاب» به‌عنوان بزرگ‌ترین مجموعه کتاب و سرگرمی کشور، «باغ موزه دفاع‌مقدس»یکی از بزرگ‌ترین باغ‌موزه‌های کشور، «کتابخانه ملی»یکی از قدیمی‌ترین کتابخانه‌های پایتخت، بوستان «بهشت مادران» مرکز تخصصی فرهنگی و تفریحی بانوان شهر تهران، «گذر آب و آتش» گذری برای صنایع خلاق و زیبا در کنار ارائه صنایع دستی، بوستان «آب و آتش» با طراحی ۵ فصل داستان حضرت ابراهیم (ع) در یک اثر برجسته هنری به همراه ۴ برج آتش و فواره‌های آب و بوستان «طالقانی» به‌عنوان سرسبزترین بوستان پایتخت، ازجمله بخش‌های مهم این مجموعه است.
به این فضاها باید بوستان و دریاچه «نوروز» که با هدف احیای نوروز در بین کشورهای عضو اکو احداث شده، «گنبد مینا» به‌عنوان یکی از بزرگ‌ترین آسمان‌نماهای خاورمیانه و «باغ هنر» که جمعه‌هایش میزبان جمعه بازار «پروانه» و دارای بخش‌های مختلفی ازجمله «خانه شعر و ادبیات» است که در دل خود موزه «نادر ابراهیمی» را با بیش از ۴ هزار جلد از آثار این نویسنده بزرگ جای داده، «دریاچه هنر»، «خانه موسیقی»، «خانه نقش» و به‌تازگی «کوشک باغ هنر» را اضافه کرد.
نظر شما